radzić sobie
  • strzelanie z gradów do mistrali
    8.12.2014
    8.12.2014
    Dzień dobry,
    jak powinno się pisać nazwy klas i typów okrętów (np. Mistral) oraz rodzajów uzbrojenia, pocisków itp. (np. Grad), kiedy używamy ich jako synonimów rzeczowników pospolitych? Chodzi mi o takie przykłady jak: „Rosja chce Mistrali/mistrali albo zwrotu pieniędzy”, „Celują w nas nie tylko z Gradów/gradów”. Czy obowiązuje tu reguła 20.10.1 z Zasad pisowni, czyli zapis małą literą? Spotkałam się z opiniami, że w literaturze tematycznej zawsze występuje zapis wielka literą.
  • szczecińskie Żelechowo
    23.02.2011
    23.02.2011
    W szczecińskiej dzielnicy Północ znajduje się osiedle Żelechowa (często mylnie nazywane Żelechowo). Chciałbym się dowiedzieć, jak prawidłowo odmieniać tę nazwę. Mówimy o Żelechowie czy też o Żelechowej? W obiegu funkcjonują obie odmiany, przy czym druga chyba jest nieco popularniejsza.
    Z góry dziękuję za rozstrzygnięcie.
  • Tłumaczymy angielskie you

    29.09.2020
    6.03.2009

    Witam,

    jestem w trakcie tłumaczenia tekstu z dziedziny astronomii (z języka angielskiego na polski), w którym ważną rolę odgrywa styl wypowiedzi. W oryginale przyjęta forma to we lub you („Our best theory of gravity at the moment is…”, „…when you throw a rock…”). Chciałabym wiedzieć, czy w języku polskim możliwe jest zastosowanie kalki językowej i tym samym formy my lub ty w stylu półformalnym (dział najczęściej zadawanych pytań Instytutu Kosmologii)?

  • wiodący
    10.02.2013
    10.02.2013
    Szanowni Państwo,
    ostatnio bardzo często spotykam się z wyrazem wiodący (jako przymiotnikiem, nie jako imiesłowem), co zaczyna mnie trochę drażnić. Mimo że SPP kwalifikuje go jako niepoprawny, przymiotnik ten staje się coraz bardziej modny. Czy Państwa ocena tego wyrazu też jest tak kategoryczna, czy raczej nie uważają Państwo jego użycia za szczególnie duże wykroczenie językowe? Z czego, Państwa zdaniem, wynika atrakcyjność wiodącego?
    Łączę wyrazy szacunku
    Dominik
  • wredność i łysość
    8.12.2007
    8.12.2007
    Szanowni Profesorowie!
    Jeśli ktoś jest wredny i łysy, to jak powinny brzmieć nazwy cech jego charakteru i wyglądu – wredność i łysość? Nie znalazłem takich rzeczowników w żadnym słowniku, a często mi brakuje takiego właśnie słowa: „Jego zachowanie to nawet nie złośliwość, lecz zwykła… wredność” (?), a może wredota? Albo: „Wszyscy trzej cierpieli na dziedziczną… łysość” (?).
    Kłaniam się i pozdrawiam,
    Wojciech Tokarzewski
  • Zaproszenia ślubne
    8.05.2016
    8.05.2016
    1. Czy na zaproszeniach ślubnych nazwiska Wojnar, Osiak, Michalczak, Jówko i Macuba należy odmieniać w liczbie mnogiej, a jeśli tak to w jaki sposób: Wojnarów, Osiaków itd.?
    2. Czy poprawny jest zapis: w kościele pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła?
    3. Czy poprawna jest forma XiY wraz z Rodzicami mają zaszczyt zaprosić Sz. P. … na uroczystą Eucharystię, podczas której udzielą sobie Sakramentu Małżeństwa.
    4. Czy na zaproszeniu osoba towarzysząca piszemy z małej czy wielkiej litery?

    Dziękuję
  • zbieg znaków interpunkcyjnych
    28.11.2013
    28.11.2013
    Szanowna Poradnio!
    Mam problem z interpunkcją, gdy zbiega się kilka znaków. Czy w zdaniu:
    Zawołał na swojego syna: „Synu! Mógłbyś podać mi wody?”

    po cudzysłowie zamykającym powinna być kropka? Uważam, że tak, ponieważ pytajnik kończy tekst cytowany, natomiast całe zdanie, gdyby nie było kropki, nie miałoby zakończenia. Ale spotykam się z różnymi opiniami na ten temat. Jak powinno być? Bardzo dziękuję za odpowiedź.
    Z wyrazami szacunku
    Mariola Walczak
  • żeśmy byli
    26.03.2014
    26.03.2014
    Panie Profesorze {zreflektowałem się, że pisanie do Pana może być również bardzo ryzykowne},
    co Pan myśli o używaniu formy żeśmy, czy nie prościej i piękniej jest mówić i pisać byliśmy zamiast żeśmy byli?
  • a co dopiero
    17.02.2010
    17.02.2010
    Szanowni Państwo,
    proszę o wyjaśnienie, jak radzić sobie z rekcją w zdaniach typu: „Grządki z kapustą bym mu nie powierzył, a co dopiero zwierzę albo człowieka”. A może powinniśmy powiedzieć: „Grządki z kapustą bym mu nie powierzył, a co dopiero zwierzęcia albo człowieka”?
  • A co, jeśli…
    8.05.2015
    8.05.2015
    Szanowni Państwo,
    chciałem zapytać o interpunkcję w zdaniu: „A co(,) jeśli/gdy prognozy zawiodą?”. Chodzi o podany w nawiasie przecinek. Pytanie łatwo uzupełnić o czasownik, uzasadniający obecność przecinka, ale co, (!) gdy go nie ma? Gdybym w poprzednim pytaniu dostawił wtedy, nie wahałbym się, ale bez dodatkowego słowa mamy zestawienie spójników i zaimków, których radzi się raczej nie oddzielać. Fakt, gdyby np. w pierwszym pytaniu zrezygnować z A, przecinek po co wyglądałby kiepsko.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego